Công nghệ - Công cụ hay đối tác trong công việc?

Khi công nghệ không chỉ còn là công cụ

Mỗi ngày, hàng triệu người dùng AI để làm việc - nhưng cũng có hàng triệu người lo sợ sẽ bị AI thay thế. Điều quan trọng không phải là “AI biết làm gì?”, mà là “con người biết dẫn dắt AI đến đâu?.”

1. AI đang định nghĩa lại cách chúng ta làm việc

Chưa bao giờ trong lịch sử, con người lại có một “đồng nghiệp” đặc biệt như hôm nay – công nghệ. AI, dữ liệu lớn, tự động hóa đang hiện diện ở mọi nơi: trong email ta gửi, bản trình bày ta soạn, đến quyết định chiến lược của tổ chức và tương lai công việc của chúng ta. Theo Microsoft Trend Index, 2024: 75% người lao động toàn cầu đã sử dụng AI trong công việc. Tuy nhiên, tồn tại khoảng 52% người lao động lo ngại tác động tương lai của AI và 32% nghĩ nó sẽ dẫn đến ít cơ hội việc làm hơn (Pew Research, 2025). Nếu tiếp tục xem AI như là một “công cụ”, chúng ta vô tình tự giới hạn vai trò của mình.

2. Sự khác biệt giữa công cụ và đối tác

Trong mô hình làm việc truyền thống, công nghệ được xem là “công cụ” để tăng năng suất. Nhưng trong kỷ nguyên AI, vai trò đó đã thay đổi. Công nghệ giờ đây đang trở thành đối tác thông minh – có khả năng học hỏi, đề xuất và thích ứng. 

Sự khác biệt giữa “công cụ” và “đối tác”:

  • Công cụ → con người ra lệnh, máy thực thi.
  • Đối tác → hai bên cùng tương tác, học hỏi và hoàn thiện.

Khi thay đổi góc nhìn ấy, hiệu quả công việc sẽ được nâng tầm rõ rệt. Từ đó, chúng ta sẽ trở thành một “power users” - những người dùng quyền lực. Cụ thể, theo Microsoft Trend Index 2024, nhóm “power users” – những người chủ động khai thác AI trong công việc – đã ghi nhận mức cải thiện vượt trội:

  • 92% cải thiện khả năng quản lý công việc,
  • 92% cảm thấy sáng tạo hơn,
  • 93% tập trung hơn,
  • 91% có động lực hơn và yêu thích công việc hơn.

Những con số này cho thấy, AI không thay thế con người - mà khuếch đại khả năng của con người. Chính vì vậy, ngày càng nhiều doanh nghiệp tiên phong đang chuyển hướng tư duy: từ cạnh tranh sang cộng hưởng, để tương lai công nghệ thực sự trở thành đòn bẩy cho sáng tạo và phát triển con người.

Chuyển đổi tư duy: Từ "cạnh tranh" sang "cộng hưởng công nghệ"

Trong nhiều năm, khái niệm “công nghệ” thường được gắn với nỗi lo bị thay thế. Nhưng trong kỷ nguyên AI, góc nhìn ấy đang thay đổi. Vấn đề không nằm ở việc công nghệ quá mạnh, mà ở việc chúng ta chưa biết cách làm việc cùng công nghệ một cách thông minh. AI không thay thế con người – nó chỉ thay thế những ai không biết cách sử dụng và dẫn dắt nó. Thay vì sợ hãi, những nhà lãnh đạo hiện đại đang học cách “cộng hưởng” cùng công nghệ. Cụ thể:

  • AI giúp xử lý khối lượng công việc lặp lại, để con người tập trung vào chiến lược và sáng tạo.
  • Thuật toán phân tích dữ liệu, nhưng chính con người đọc ra insight và đưa ra quyết định cuối cùng.
  • Máy học hỏi từ dữ liệu, nhưng con người dạy cho máy điều gì là đúng, là nhân văn.

Đó chính là quá trình đồng tiến hóa (co-evolution) – khi con người và công nghệ cộng hưởng, mỗi bên đều khuếch đại điểm mạnh của nhau. Có thể thấy, chúng ta không thể điều khiển làn sóng công nghệ, nhưng có thể học cách lướt trên nó.

Vòng lặp sáng tạo: Công nghệ - Con người - Công nghệ

Công nghệ không chỉ giúp con người “làm nhanh hơn” – mà còn giúp con người nghĩ khác đi. Một vòng lặp sáng tạo mới đang hình thành:

Công nghệ tạo đề bài → Con người sáng tạo → Công nghệ học và mở rộng.

Một công cụ AI có thể đưa ra hàng chục ý tưởng sáng tạo. Nhưng chính con người là người đánh giá, chọn lọc và định hình giá trị cuối cùng. Sau đó, AI lại học từ kết quả để hoàn thiện hơn. Đó là “vòng lặp cộng hưởng” – nơi công nghệ mở rộng khả năng sáng tạo của con người, chứ không giới hạn nó. Ở đây, vai trò của con người không mất đi, mà được nâng tầm:

  • Trở thành người điều hướng sáng tạo (Creative Orchestrator).
  • Biết cách đặt đúng câu hỏi cho công nghệ.
  • Dẫn dắt AI trở thành công cụ mang giá trị nhân văn và hiệu quả hơn.

Những kỹ năng này chính là Digital Skills mà mọi nhà lãnh đạo và nhân viên cần trang bị trong kỷ nguyên AI – để giữ vững vai trò trung tâm của con người trong thế giới số.

Tương lai công việc: Công nghệ như một "Đối tác thông tin"

Theo khảo sát McKinsey mới nhất, hơn 75% tổ chức cho biết họ đã áp dụng AI (bao gồm AI phân tích và generative AI) trong ít nhất một mảng của doanh nghiệp. Có thể thấy, các tổ chức trên toàn cầu đang dần hướng tới mô hình AI-empowered workforce – đội ngũ nơi con người và công nghệ cộng hưởng song hành. Từ năm 2025 trở đi, xu hướng này được dự báo sẽ trở thành chuẩn mực:

  • Công nghệ nâng cao sáng tạo: giúp con người tạo ra nhiều ý tưởng hơn, nhanh hơn.
  • AI trở thành đối tác chiến lược: hỗ trợ ra quyết định, dự báo xu hướng, tự động hóa quy trình.
  • Con người làm việc chiến lược hơn: tập trung vào kết nối, cảm xúc và đổi mới.

Trong bức tranh đó, việc phát triển năng lực số không còn là lựa chọn, mà là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp và con người thích ứng với tương lai. Tương lai không phải là “con người hoặc công nghệ”, mà là con người và công nghệ. Đó cũng chính là sứ mệnh của Dale Carnegie và NTUC LearningHub: “Giúp con người chuyển đổi tư duy, làm chủ công nghệ và phát triển bền vững trong kỷ nguyên AI.”

Dale Carnegie x NTUC LearningHub - Phát triển năng lực số cho tương lai

con-nguoi-va-AI

Với cùng tầm nhìn “tạo nên sự cộng hưởng giữa con người và công nghệ”, Dale Carnegie và NTUC LearningHub đã cùng hợp tác phát triển chương trình Digital Skills nhằm trang bị cho đội ngũ lãnh đạo và nhân viên khả năng chuyển đổi tư duy, làm chủ công cụ, và hợp tác hiệu quả với công nghệ. 

Chương trình hướng đến việc xây dựng một hệ sinh thái học tập toàn diện, nơi con người không chỉ nâng cao kỹ năng số, mà còn phát triển tư duy lãnh đạo, khả năng sáng tạo và thích ứng trong kỷ nguyên AI. Từ nền tảng này, chương trình đang từng bước mở rộng phạm vi ứng dụng – từ cá nhân đến tổ chức, giúp doanh nghiệp phát triển năng lực số bền vững và nguồn nhân lực sẵn sàng cho tương lai.

Xem Brochure TẠI ĐÂY